Niesamowita Maria Janion, czyli klechdy „Misi Napoleon”

Kneziowie Zadrugi > Kneź Jarosław - Inż. Józef Brueckman

Wydaną książkę wybitnej pisarki. prof. UW Marii Janion „Niesamowita Słowiańszczyzna” (Wydawnictwo Literackie Kraków 2006, s.353) oceniam wysoko.

Jest to prowokująco przerysowany opis naszego - nie słowiańskiego i nie sławiańskiego (od sławy), ale sklawońskiego pochodzenia - od rzymskiego sklawona, czyli niewolnika ze zniewolonym duchem i umysłem. Przywoływane w pracy opinie o nas społeczeństw bardziej zaawansowanych kulturowo są wprost druzgocące czemu do dziś nie możemy dać odporu. Wszak nie zachowaliśmy żadnej osobniczej mitologii, ucywilizowało nas chrześcijaństwo - zresztą bardzo powierzchownie, nie pogłębione intelektualnie - raczej prymitywne, bałwochwalcze, nie dociekające wyższej symboliki ani znaczenia prawd uniwersalnych. Nasi uczeni slawiści grzęzną w bagnach, wobec niemożności stąpnięcia choćby na skrawek trwałego gruntu - stąd ich frenetyczność prowadząca w końcu wręcz do obłędu.

Czy wobec obecnego marszu „odrodzeniowego" ku korzeniom chrześcijańskim, post kontrreformacyjnym (kiedy to z kraju wypędzono arian - braci polskich), autorce uda się tą prowokacją wzruszyć polskie umysły? Moglibyśmy co najwyżej przyjąć jej sugestię wsparcia naszych wysiłków konstruktywnym zmysłem inteligencji żydowskiej. Wszak w naszej mitologii były próby oddania godności królewskich starozakonnym: Abrahamowi Prochownikowi - który „zrezygnował z korony na rzecz miejscowego chłopa imieniem Piast” oraz Saulowi Wahlowi (1541-1617) jednodniowemu królowi Polski po śmierci Batorego. Owe klechdy objaśnia Janusz Tazbir w artykule pt. „Utkani z legendy. Bohaterowie zmyśleni”.

Niezrozumiałym natomiast pozostaje wtrącenie, a może wypomnienie na stronie 17. książki p. Janion osoby Jana Stachniuka, wzięte z książki Jana Skoczyńskiego „Neognoza polska” (Wydawnictwo UJ, Kraków 2004), którego poglądy autorka opatruje określeniami: „faszyzm” (w ten sposób denuncjowano Zadrugę - ruch stworzony przez Stachniuka - wobec ówczesnej bezpieki - filii NKWD) i „komunizm” (wobec okupacyjnego Gestapo). Na dzisiaj oznacza to sugestię podjęcia rewizji procesu: Berman, Bristigerowa przeciw Stachniuk, Kłopocka, Stępiński. z których dwoje ostatnich zdołało uzyskać rehabilitację i odszkodowania. Stachniuk, bity w więzieniu, zwolniony wstanie całkowitej niesprawności fizycznej w krótkim czasie zmarł.

Maria Janion w książce o Słowianach nawołuje do ogólnonarodowej wiekuistej traumy wobec holokaustu Żydów, których nie utożsamiania z polskim społeczeństwem. W moim przypadku z siedmiorga młodych z naszej rodziny przeżyło dwóch: ja - po trzech latach KL i brat cioteczny - który wrócił z Sybiru. Trzech starszych braci rozstrzelano jako zakładników, prochy mojej siostry pozostały w Auschwitz-Birkenau.

Po wojnie (na kursach maturalnych) miałem dwoje przyjaciół żydowskiego pochodzenia - syjonistów, którzy z wdzięcznością przyznawali, że swojej polskości zawdzięczają decyzję stworzenia w Izraelu własnej ojczyzny. Z serdecznością żegnaliśmy się w Paryżu - oni jechali do Afryki - ja do Polski. W tym czasie moja Matka wracała do Kraju przez Szwecję - ewakuowana z Ravensbrück (poprzednio przeszła Majdanek). Czyżbyśmy więc mieli się licytować na temat skali przeżytych cierpień i strat? Jeżeli tak - to wraz z przypomnieniem faktu, że Żydzi amerykańscy, w większości chasydzi, nic dowierzając polskim kurierom o mordach na ich współbraciach, pozostali obojętni, rzekomo nieświadomi holokaustu Żydów europejskich - ortodoksów i przeciętnej biedoty (w chałatach, jarmułkach, z pejsami). Czy i dzisiaj ortodoksi, przybyli z głębi Rosji do Izraela, są kulą u nogi żydowskiego państwa?

Uwzględniając wszelką wyrozumiałość wobec motywów napisania „Niesamowitej słowiańszczyzny” w końcu lektura tej książki budzi przede wszystkim zdziwienie.

Józef Brueckman